Rouwsensitief leiderschap: de sleutel tot een veerkrachtige en warme zorginstelling
Dit artikel is deel twee in onze reeks van Blogs over rouwbewustzijn. In een zorginstelling zijn rouw en verlies een realiteit. Bewoners verliezen zelfstandigheid, dierbaren, of gezondheid. Zorgmedewerkers bouwen diepe relaties op met bewoners en ervaren regelmatig verlies. Hoe een organisatie hiermee omgaat, heeft directe invloed op het welzijn van bewoners, families en medewerkers.
Door : Catherine Carton
Dit artikel is deel twee in onze reeks van Blogs over rouwbewustzijn. In een zorginstelling zijn rouw en verlies een realiteit. Bewoners verliezen zelfstandigheid, dierbaren, of gezondheid. Zorgmedewerkers bouwen diepe relaties op met bewoners en ervaren regelmatig verlies. Hoe een organisatie hiermee omgaat, heeft directe invloed op het welzijn van bewoners, families en medewerkers.
Door : Catherine Carton
Foto : Freepik
Wat maakt rouwsensitief leiderschap zo krachtig?
Rouwbewust leiderschap is geen luxe, maar eerder een noodzaak. Het biedt niet alleen steun in moeilijke tijden, maar versterkt ook de fundamenten van je zorginstelling: een veilige werk- en leefomgeving, gezonde teams en hoogwaardige zorg.
Om anderen te ondersteunen bij rouw, is het essentieel dat je als leidinggevende eerst zelf bewust wordt van je eigen houding en gevoelens rond dit thema. Door hierin te groeien, bouw je aan een gezonde rouwcultuur binnen je organisatie, wat helend werkt voor zowel medewerkers als bewoners.
Leiderschap speelt een cruciale rol in hoe organisaties, en specifiek zorgcentra, omgaan met rouw. Een rouwbewuste én sensitieve leider is in staat om signalen van rouw op te vangen, ruimte te creëren voor emoties en actief bij te dragen aan een cultuur waarin verlies bespreekbaar is. Dit type leiderschap bevordert niet alleen het welzijn van medewerkers en bewoners, maar helpt ook om veerkracht binnen de organisatie te versterken.
1. Rouw herkennen en erkennen
2. Actief luisteren en empathisch handelen
Rouwsensitief leiderschap betekent niet alleen luisteren, maar ook begrijpen wat er niet wordt gezegd. Door open vragen te stellen en zonder oordeel aanwezig te zijn, voelen medewerkers en bewoners zich echt gehoord.
Casus: Een zorgmedewerker die een dierbare verloren heeft, blijft zich sterk houden en gaat direct weer aan het werk. De leidinggevende neemt haar apart en vraagt: “Hoe gaat het écht met je?” Door dit gesprek kan ze aangeven dat ze het eigenlijk zwaar heeft, en wordt er ruimte gemaakt voor extra ondersteuning.
Foto : Freepik
3. Flexibiliteit en maatwerk bieden
Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Sensitieve leiders begrijpen dat en tonen flexibiliteit door maatwerk te bieden. Dit kan betekenen dat een medewerker tijdelijk lichter werk krijgt of dat bewoners extra emotionele steun krijgen.
Casus: Een bewoner trekt zich terug na het overlijden van een goede vriend in het zorgcentrum. In plaats van hem direct terug te duwen in het gewone dagritme, biedt de leidinggevende samen met het team een individueel rouwtraject aan, bijvoorbeeld met rustige activiteiten of een praatgroep.
4. Rituelen en rouwcultuur inbedden in de organisatie
Sensitief leiderschap helpt om rouw niet alleen individueel, maar ook op organisatorisch niveau bespreekbaar te maken. Dit kan door rouwrituelen te implementeren en een open cultuur te stimuleren.
Casus: Een zorginstelling introduceert een herinneringsmuur waar bewoners en medewerkers iets kunnen achterlaten voor overleden bewoners of collega’s. Dit helpt om verlies een plaats te geven en rouw bespreekbaar te houden.
5. Voorbeeldgedrag tonen en kwetsbaarheid omarmen
Een sensitieve leider durft ook zijn of haar eigen emoties te tonen. Dit laat zien dat rouw menselijk is en helpt anderen om zich veilig te voelen in hun eigen gevoelens.
Casus: Een leidinggevende die een dierbare verloren heeft, deelt in een teamvergadering kort hoe dit hem heeft geraakt. Door dit voorbeeld voelen medewerkers zich gesterkt om hun eigen rouw niet te verbergen.
Enkele tips om te groeien in rouwsensitief leidinggeven
Rouwsensitief leiderschap zorgt ervoor dat verlies niet wordt weggestopt, maar een erkend en gedragen proces wordt binnen de organisatie. Dit versterkt het welzijn van medewerkers en bewoners en creëert een warmere, zorgzame werkomgeving:
Interesse om te groeien als rouwsensitieve leider? Ontdek hoe wij jou, je team en je organisatie hierin kunnen versterken.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief, en ontvang elke maand een nieuwe dosis inspiratie in je inbox!
Een sterker preventief gezondheidsbeleid in Vlaanderen en Brussel
Van huisartsenpraktijk naar interprofessioneel samenwerken
Gratis download – Netwerken in zorg en welzijn
Rouwsensitief leiderschap: de sleutel tot een veerkrachtige en warme zorginstelling
Waarom rouwbewustzijn een gamechanger is voor jouw woonzorgcentrum
Kleinschalig genormaliseerd wonen in woonzorgcentra: dilemma’s en mogelijkheden
Community Based Hospital: De toekomst voor regionale ziekenhuizen
Groepsprocessen en groepsdynamiek in zorg en welzijn: Samen sterker
Verslag van de Socius trefdag 2024: Welzijn en cultuur onlosmakelijk verbonden?
Project rond valpreventie vermindert valrisico voor bewoners van WZC Frederickxhof
Woonzorgcentrum? Schrijf je in voor het Tubbe-organisatiemodel!
Lezing door Damiaan Denys op de startconferentie van UPC Duffel
Wat de gezondheidszorg in Ijsland ons kan leren
Dialoog en Diversiteit – Ontwerptraject cultuursensitieve zorg
De eerste Summer Academy van WhoCares? – Netwerken in zorg en welzijn
Leertraject netwerkcompetente zorgraden
Eerste interfederale programma geïntegreerde zorg
WhoCares? 2.0 – Onze nieuwe website is gelanceerd!
WhoCares?
coöperatieve vennootschap
Brussel:
Cellebroersstraat 16B – 1000 Brussel
Leuven:
Maria Theresiastraat 123 – 3000 Leuven
WhoCares?
coöperatieve vennootschap
Brussel:
Cellebroersstraat 16B – 1000 Brussel
Leuven:
Maria Theresiastraat 123 – 3000 Leuven